LTS: Ngày 25-08-2016, nhật báo L’Osservatore Romano (Quan sát viên Tòa Thánh) đã đăng tải cuộc “Đối thoại giữa Đức Giáo Hoàng với các tu sĩ Dòng Tên Ba Lan”, nhân dịp chuyến tông du đến Ba Lan và chủ sự ngày Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới lần thứ 31 tại Krakow. Trong cuộc gặp gỡ này – nhân ngày giáp lễ mừng thánh Inhaxiô de Loyola – kéo dài khoảng 40 phút, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã chào hỏi tất cả mọi người có mặt, từng người một; rồi ngài ngồi xuống và bắt đầu cuộc đối thoại.

***

***

Tu sĩ Dòng Tên: Thưa Đức Thánh Cha, các thông điệp của Đức Thánh Cha thường đi thẳng vào lòng giới trẻ. Đức Thánh Cha làm cách nào để nói với họ một cách hữu hiệu như thế? Đức Thánh Cha có thể cho chúng con một vài lời khuyên để làm việc với giới trẻ?

Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Khi tôi nói, tôi phải nhìn thẳng vào mắt người ta. Không thể nào nhìn vào mắt của tất cả mọi người, nhưng tôi nhìn vào mắt người này, người này, người này… và họ cảm thấy tất cả được nhìn vào mắt. Đó là cái gì tự nhiên đối với tôi. Tôi làm như thế với giới trẻ.

Nhưng sau đó, giới trẻ, khi bạn nói với họ, họ đặt những câu hỏi… Hôm nay, trong bữa ăn, họ đã hỏi tôi mấy câu… Họ còn hỏi tôi đã xưng tội như thế nào. Họ không có e lệ gì đâu. Họ đặt những câu hỏi trực tiếp. Và với một người trẻ, phải luôn luôn trả lời bằng sự thật. Hôm nay, trong bữa ăn, vào một lúc nào đó, chúng tôi đã nói đến việc xưng tội. Một người trẻ đã hỏi tôi: “Và Cha, Cha xưng tội như thế nào?”. Và anh ta bắt đầu nói với tôi về anh ta. Anh ta nói với tôi: “Trong nước con có những điều tiếng liên quan đến các linh mục và chúng con không có can đảm đi xưng tội với linh mục đã sống trong điều tiếng đó. Con không làm được”. Anh em thấy đó: họ nói với anh em sự thật, đôi khi họ còn trách cứ anh em nữa… Giới trẻ nói thẳng. Họ muốn sự thật hay ít là một sự rõ ràng “tôi không biết trả lời bạn như thế nào”. Đừng bao giờ tìm những mưu mẹo với giới trẻ.

Cầu nguyện cũng như thế. Họ đã hỏi tôi: “Cha cầu nguyện như thế nào?”. Nếu trả lời lý thuyết, họ sẽ thất vọng. Giới trẻ rất rộng lượng. Nhưng làm việc với họ cũng cần có sự kiên nhẫn, nhiều kiên nhẫn. Một người trong họ, hôm nay đã hỏi tôi: “Con có thể nói gì với một người bạn trai hay bạn gái không tin Thiên Chúa để bạn đó trở thành người có đức tin?”. Đó: ta thấy rằng giới trẻ đôi khi cũng cần những “bí quyết”. Như thế, phải sẵn sàng để sửa chữa cái thái độ đi hỏi bí quyết đó và có những câu trả lời có sẵn. Tôi đã trả lời: “Đây này, chuyện sau cùng mà con phải làm là nói lời gì đó. Con bắt đầu bằng cách làm một chuyện gì. Sau đó đến phiên anh bạn hay chị bạn sẽ nhờ con giải thích về cách con sống, và tại sao”. Đó: phải trực tiếp, trực tiếp với sự thật.

Tu sĩ Dòng Tên: Theo Đức Thánh Cha, vai trò của Đại Học Dòng Tên là gì?

Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Một viện đại học do các tu sĩ Dòng Tên điều khiển phải nhắm tới việc đào tạo tổng thể chứ không chỉ là đào tạo tri thức, một sự đào tạo con người toàn diện. Quả thế, nếu trường đại học đơn giản trở thành một viện hàn lâm của những khái niệm hay một “nhà máy” của những người chuyên nghiệp, hay nếu trong cấu trúc của nó ưu tiên cho một tâm địa xoáy vào làm ăn, lúc đó đại học thực sự đã đi trật đường. Chúng ta có trong tay các Bài Tập. Đó là thách đố: đặt đại học trên con đường Bài Tập. Điều đó có nghĩa phiêu lưu trên sự thật chứ không trên những “sự thật đóng kín” mà chẳng có ai tranh cãi. Sự thật của sự gặp gỡ với con người được mở ra và đòi hỏi phải để mình bị chất vấn bởi thực tế. Và đại học của các tu sĩ Dòng Tên cũng phải liên hệ với đời sống thực tế của Giáo Hội và của Quốc Gia: thực chất quốc gia cũng là một thực tế.

Một sự quan tâm đặc biệt phải luôn dành cho những người bên lề xã hội, cho việc bảo vệ những người đang cần sự bảo vệ hơn hết. Và điều này, cần phải nói rõ, không có nghĩa là cộng sản: chỉ đơn giản là thực sự liên quan với thực tế. Trong trường hợp này, đặc biệt, một đại học Dòng Tên phải liên hệ đầy đủ với thực tế, biểu lộ tư tưởng xã hội của Giáo Hội. Tư tưởng tự do phóng khoáng, đẩy con người ra khỏi trung tâm, và đặt tiền bạc vào giữa, không phải là tư tưởng của chúng ta. Giáo lý của Giáo Hội rất minh bạch và phải đi tới trên chiều hướng đó.

Tu sĩ Dòng Tên: Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha đã trở thành tu sĩ Dòng Tên như thế nào?

Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Khi tôi vào chủng viện, tôi đã có ơn gọi tu Dòng. Nhưng vào thời buổi đó, cha linh hướng của tôi lại chống Dòng Tên. Tôi cũng thích các Cha Dòng Đaminh và đời sống trí tức của các ngài. Rồi thì tôi ngã bệnh, tôi đã bị mổ ở phổi. Sau đó, một vị linh mục khác đã giúp tôi về phần thiêng liêng. Tôi nhớ là khi tôi nói với vị đầu tiên rằng tôi sẽ vào Dòng Tên, ngài đã không tin. Nhưng ở đây ta mới thấy cái trớ trêu của Thiên Chúa. Quả thế, ở thời đó, người ta chịu các Chức Nhỏ. Chức cắt tóc diễn ra ở năm thứ nhất thần học. Cha viện trưởng nói với tôi phải đi tới Buenos Aires, chỗ Đức Giám mục phụ tá, Đức Cha Oscar Villena để xin ngài tới làm lễ cắt tóc. Tôi đã đi, tới đó, nơi Nhà Chung, nhưng người ta nói với tôi là Đức Cha Villena bị bệnh. Thay vào đó, có một Đức Cha khác, ngài chính là vị linh hướng đầu tiên (của tôi) mới được tấn phong giám mục! Và chính là ngài đã làm lễ cắt tóc cho tôi! Và chúng tôi đã làm hòa sau nhiều năm tháng… Dù sao thì đúng, tôi có thể nói rằng sự lựa chọn Dòng Tên của tôi đã tự nó chín mùi…

Tu sĩ Dòng Tên: Thưa Đức Thánh Cha, trong số những người ở đây, có một số linh mục mới được thụ phong. Đức Thánh Cha có lời khuyên nào cho tương lai các cha không?

Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Anh em thấy đấy, tương lai thuộc về Thiên Chúa. Tối đa chúng ta có thể làm được là bói toán. Và những kẻ bói toán đều đến từ ác thần! Một lời khuyên: thiên chức linh mục là một ân sủng thật sự to lớn; mong rằng sứ vụ linh mục của anh em với tư cách là Dòng Tên được thấm nhuần tinh thần thánh thiêng mà anh em đã sống cho đến ngày nay: tinh thần “xin khấng nhận” (“suscipe”)  của thánh Inhaxio.

Bây giờ tôi muốn thêm vài điều. Tôi xin anh em hãy làm việc với các chủng sinh. Anh em hãy cho họ nhất là những gì anh em đã nhận được trong những Bài Tập: sự khôn ngoan của phân định. Giáo Hội ngày nay đang cần lớn lên trong khả năng phân định thiêng liêng. Có nhìều dự án đào tạo linh mục có rủi ro giáo dục dưới ánh sáng của các tư tưởng quá tỏ và quá rõ, và như thế hành động với những giới hạn và những tiêu chuẩn được tiên khởi ấn định cứng ngắc, và không đếm xỉa gì đến những tình huống cụ thể: “Phải làm cái này, không được làm cái kia…”. Rồi sau đó, các chủng sinh khi trở thành linh mục sẽ gặp khó khăn để đồng hành trong cuộc đời của nhiều người trẻ và người lớn.  Bởi vì nhiều người hỏi rằng: “Có thể làm chuyện này hay không?” Tất cả là ở chỗ đó. Và nhiều người thất vọng ra về từ tòa hòa giải. Không phải vì vị linh mục dở, nhưng vì ngài không có khả năng phân định các tình huống, đồng hành trong sự phân định đích thực. Ngài đã không được đào tạo đúng mức.

Ngày nay, Giáo Hội cần tăng trưởng trong sự phân định, trong khả năng phân định. Và nhất là các linh mục thực sự rất cần cho sứ vụ của các ngài. Vì thế, phải dậy cho các chủng sinh và cho các linh mục đang thụ huấn: thường thường, các ngài sẽ nhận được những lời tâm sự của lương tâm các tín hữu. Linh hướng phông phải chỉ là một đặc sủng mục vụ, mà cũng còn là ơn của giáo dân, thật đấy. Tôi lập lại này, phải dạy điều này nhất là cho các linh mục, giúp họ dưới ánh sáng các Bài Tập trong động thái của sự phân định mục vụ, tôn trọng lề luật nhưng phải biết đi xa hơn. Đó là một nhiệm vụ quan trọng đối với nhà Dòng.

Tôi rất cảm động bởi một tư tưởng của cha Hugo Rahner. Ngài có một tư tưởng trong sáng và văn phong trong sáng! Cha Hugo nói rằng tu sĩ Dòng Tên phải là một người nhạy bén về siêu nhiên, nghĩa là ngài phải được trang bị một giác quan của Chúa và tương đối của quỷ về các biến cố của đời sống con người và của lịch sử. Như thế, người tu sĩ Dòng Tên phải có khả năng phân định trong địa giới của Thiên Chúa cũng như trong địa giới của ma quỷ. Vì vậy, trong các Bài Tập, thánh Inhaxio yêu cầu được du nhập vào những đự tính của Chúa sự sống cũng như vào những dự tính của kẻ thù của bản chất loài người và những trỏ lừa đảo của nó. Thật là táo bạo, đúng là táo bạo, điều ngài viết, nhưng đó mới chính là sự phân định! Phải đào tạo các linh mục tương lai, không bằng những tư tưởng chung chung và trìu tượng, sáng tỏ và rõ ràng, mà phải nhằm mục tiêu phân định tinh thần, để họ có thể thực sự giúp đỡ người ta trong cuộc đời cụ thể của họ. Phải thực sự hiểu rõ điều này: trên đời, tất cả không phải đen và trắng hay trăng và đen. Không! Trên đời, cái có nhiều là những sắc thái của mầu xám. Như thế, phải dạy cách phân định trong cái màu xám đó.

Thiên Khải phỏng dịch: https://fr.zenit.org/articles/leglise-aujourdhui-a-besoin-de-grandir-dans-la-capacite-du-discernement-spirituel/