LTS: Sau khi đã thăm viếng và cầu nguyện tại Nhà Thờ Chánh Tòa Tông Đồ, vào lúc 05 giờ 30 chiều ngày 24/06/2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đến phủ tổng thống gặp gỡ Tổng thống Sargsyan, các thành viên chính phủ, ngoại giao đoàn, các tổ chức xã hội dân sự và văn hóa. Tại đây, trong bài phát biểu, Đức Thánh Cha đã nói đến cuộc diệt chủng đã xảy ra tại Armenia: “Thật buồn, thảm kịch đó, cuộc diệt chủng đó, là khởi đầu của một loạt những thảm cảnh đáng trách của thế kỷ trước, tạo tiền đề cho những mục tiêu sắc tộc, hệ tư tưởng và tôn giáo tồi tệ đã làm u ám trí óc của những con người khốn khổ thậm chí tới mức lên kế hoạch tiêu diệt tất cả các dân tộc”.

***

***

Kính thưa ngài Tổng thống, các giới chức cao quý,

Thưa các vị thành viên của các đoàn ngoại giao,

Anh chị em thân mến,

Thật là một niềm vui lớn cho tôi khi được đến đây, được đặt chân lên mảnh đất yêu thương của Armenia, để chào thăm một dân tộc với những truyền thống xa xưa và phong phú, một dân tộc đã có được những chứng tá đức tin can đảm và đã phải chịu rất nhiều đau khổ, nhưng vẫn tự mình thể hiện năng lực tái sinh không ngừng.

“Bầu trời xanh ngọc lam, những dòng nước trong vắt, ngập tràn ánh sáng, mặt trời mùa hè và cảnh mùa đông đáng tự hào… những tảng đá cổ xưa… những quyển sách chữ khắc cổ đại  đã trở thành một lời kinh cầu”.[1] Đây là một vài trong số những hình ảnh sống động mà một trong những nhà thơ nổi tiếng của quý vị đã cho chúng ta sự minh họa lịch sử phong phú và vẻ đẹp tự nhiên của Armenia. Những hình ảnh đó đã khẳng định cho di sản giàu có và những trải nghiệm đầy vinh quang và kịch tính của một dân tộc và một tình yêu vững bền đối với đất nước.

Tôi xin chân thành cảm ơn ngài Tổng thống về những lời chào đón nồng hậu của ngài đại diện cho chính phủ và người dân Armenia, và về lời mời trang trọng của ngài đã cho phép tôi có thể đáp trả lại chuyến viếng thăm của ngài đến Vatican năm ngoái. Tại đó, ngài đã tham dự một lễ kỷ niệm long trọng trên quảng trường Thánh Phêrô, cùng với Đức Thượng Phụ cao quý Karekin II, Đại Thượng Phụ Tối cao của toàn thể Armenia, và Đức Thượng Phụ Aram I, Giáo chủ của Great House of Cilicia, và Chân phước Nerses Bedros XIX, Đại thượng phụ của Cilicia thuộc Giáo Hội Armenia, vừa qua đời. Đây là lễ tưởng niệm 100 năm biến cố Metz Yeghérn, “thảm kịch kinh hoàng”, đã rơi vào dân tộc của quý vị và gây ra cái chết cho quá nhiều người. Thật buồn, thảm kịch đó, cuộc diệt chủng đó, là khởi đầu của một loạt những thảm cảnh đáng trách của thế kỷ trước, tạo tiền đề cho những mục tiêu sắc tộc, hệ tư tưởng và tôn giáo tồi tệ đã làm u ám trí óc của những con người khốn khổ thậm chí tới mức lên kế hoạch tiêu diệt tất cả các dân tộc.

Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng với người dân Armenia, được soi sáng dưới ánh sáng Tin Mừng, ngay cả trong những thời khắc thảm khốc nhất của lịch sử, đã luôn tìm thấy trong thập giá và sự Phục sinh của Đức Kitô sức mạnh để vươn dậy và lại một lần nữa làm chủ hành trình với nhân cách cao quý. Điều này cho thấy chiều sâu đức tin Kitô giáo của họ và những kho báu hy vọng và ủi an vô biên của đức tin đó. Đã chứng kiến được những hậu quả khủng khiếp của lòng hận thù, của định kiến và những tham vọng vô hạn quyền thống trị dẫn lối con người trong thế kỷ vừa qua, tôi bày tỏ lòng khát khao hy vọng rằng nhân loại sẽ học được từ những kinh nghiệm đau thương đó sự cần thiết phải hành động có trách nhiệm và khôn ngoan để tránh nguy cơ lặp lại những kinh hoàng đó. Xin cho tất cả những người đang nỗ lực bảo đảm rằng bất cứ khi nào những xung đột xuất hiện giữa các dân tộc, thì sự đối thoại, sự tìm kiếm hòa bình đích thực và nhẫn nại, sự hợp tác giữa các chính phủ và những cam kết bền vững của các tổ chức quốc tế sẽ luôn thắng thế, với mục tiêu tạo ra được bầu khí tin tưởng hứa hẹn cho việc đạt được những thỏa ước dài lâu.

Giáo Hội Công Giáo mong muốn được hợp tác tích cực với tất cả những ai đang hướng đến một tương lai văn minh và tôn trọng quyền con người, để những giá trị tinh thần sẽ chiến thắng trong thế giới của chúng ta và những ai làm vấy bẩn ý nghĩa và vẻ đẹp đó sẽ bị vạch trần theo đúng nghĩa. Trong ý nghĩa này, điều quan trọng tuyệt đối cho tất cả những người đã tuyên xưng niềm tin vào Thiên Chúa phải biết liên kết lại thành những sức mạnh để cô lập những ai sử dụng tôn giáo nhằm thúc đẩy chiến tranh, đàn áp và bách hại bằng bạo lực, bóc lột và bóp méo danh thánh Thiên Chúa.

Đặc biệt, ngày nay người Kitô hữu thậm chí hơn bao giờ hết đang trong thời gian tử đạo sơ khởi, ở một số nơi đang phải trải qua những sự kỳ thị và bách hại chỉ đơn giản vì họ tuyên xưng đức tin của họ. Đồng thời, có quá nhiều những xung đột ở nhiều vùng khác nhau trên thế giới vẫn chưa được giải quyết, gây ra những đau thương, tàn phá và những tình trạng di cư bắt buộc của các dân tộc. Điều quan trọng cho tất cả những người chịu trách nhiệm về tương lai của các dân tộc phải đương đầu một cách can đảm và không được trì hoãn những sáng kiến nhằm kết thúc những đau khổ này, đặt mục tiêu chính của họ là tìm kiếm nền hòa bình, bảo vệ và đón nhận những nạn nhân của sự xâm lược và bách hại, thúc đẩy công lý và phát triển bền vững. Dân tộc Armenia đã trải qua những hoàn cảnh như vầy; họ đã trải qua những chịu đựng và đau khổ; họ đã trải qua sự bách hại; họ giữ lại không những ký ức của chỉ nỗi đau của quá khứ, nhưng là tinh thần làm cho họ luôn luôn vươn dậy. Tôi xin động viên anh chị em không từ bỏ sự đóng góp quý báu của mình cho cộng đồng quốc tế.

Năm nay đánh dấu kỷ niệm năm thứ 25 nền độc lập của Armenia. Đây là một thời khắc chan hòa niềm vui, nhưng cũng là một cơ hội để giữ vững những mục tiêu đã đạt được, và để thúc đẩy những mục tiêu mới cho tương lai. Việc mừng lễ kỷ niệm hạnh phúc này sẽ trở nên đầy đủ ý nghĩa hơn nếu nó là một lễ mừng cho tất cả mọi người dân Armenia, cho cả những người trong nước và người ly tán, một thời khắc đặc biệt để nhóm họp và hợp sức vì mục tiêu thúc đẩy sự phát triển dân sự và xã hội của quốc gia, một điều rất hợp lý và bao hàm tất cả. Việc này sẽ bao hàm sự quan tâm đều đặn để bảo đảm sự tôn trọng những mệnh lệnh đạo đức về công lý bình đẳng cho tất cả mọi người và sự tương trợ đối với những người kém may mắn hơn.[2] Lịch sử đất nước của quý vị chạy song song với giá trị Kitô giáo được bảo tồn qua nhiều thế kỷ. Giá trị đó, chẳng những không làm cản trở sự vững bền tốt đẹp của nhà nước, mà còn đòi hỏi phải nuôi dưỡng nó, thúc đẩy sự đóng góp trọn vẹn của tất cả mọi người vào đời sống xã hội, sự tự do tôn giáo và tôn trong những nhóm thiểu số. Một tinh thần hiệp nhất giữa mọi người dân Armenia và một cam kết phát triển để tìm ra những phương cách hữu ích giúp vượt qua căng thẳng với những quốc gia láng giềng, sẽ mở rộng sự nhận thức của những mục tiêu quan trọng này, và mở đầu cho đất nước Armenia một kỷ nguyên tái sinh thực sự.

Giáo Hội Công Giáo hiện diện trong đất nước này với những nguồn nhân lực rất hạn chế, tuy nhiên rất sẵn sàng đưa ra những đóng góp cho sự phát triển của xã hội, đặc biệt qua công tác với người nghèo và người cô thế trong những lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và giáo dục, và cũng còn trong lĩnh vực đặc biệt cứu trợ bác ái. Điều này được nhìn thấy qua công việc được thực hiện trong suốt 25 năm qua của Bệnh viện Mẹ Chúa Cứu Thế ở Ashotsk, viện giáo dục ở Yerevan, những sáng kiến của Caritas Armenia và những công trình được quản lý bởi nhiều đoàn thể tôn giáo khác nhau.

Nguyện xin Thiên Chúa ban phúc lành và bảo vệ Armenia, một mảnh đất rạng ngời đức tin, lòng can đảm của những vị tử đạo và niềm hy vọng là bằng chứng mạnh mẽ vượt lên trên bất kỳ nỗi đau nào.

[1] Elise Ciarenz, Ode to Armenia.

[2] Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolo II, Diễn văn tạm biệt từ Armenia, 27 tháng 9 2001: Insegnamenti XXIX/2 [2001], pp. 489.