Vinc. Vũ Văn An

LTS: Chiều thứ Hai, 15-02-2016, Đức Thánh Cha Phanxicô dùng trực thăng từ sân bay San Cristobal de Las Casas, bang Chiapas, đến thành phố Tuxtla Gutierrez, thủ phủ Tiểu Bang Chiapas ở miền Đông Nam Mexico, để gặp gỡ các gia đình tại sân vận động “Reyna Victor Manuel” của thành phố. Vào lúc 17g30, trước khi nói chuyện với đám đông, ngài lắng nghe các chứng từ của những người thuộc các tình huống gia đình khác nhau, bao gồm một cặp cưới nhau theo dân luật có cha mẹ ly dị, nhưng rất tích cực trong công việc bác ái, một thiếu niên khuyết tật tìm được niềm vui vì được Giáo Hội tiếp nhận và nay tích cực truyền giảng Tin Mừng cho các người trẻ khác, một bà mẹ đơn chiếc bị xã hội từ bỏ nhưng được Giáo Hội yêu thương nghênh đón, và một gia đình Công Giáo thuộc Giáo Phận Tapachula. Sau đây là những chứng từ và nguyên văn bài huấn từ của Đức Thánh Cha với các gia đình tại sân vận động Tuxtla Gutierrez.

***

NHỮNG CHỨNG TỪ CỦA CÁC GIA ĐÌNH

1/. Cặp gia đình đầu tiên chia sẻ kinh nghiệm là Humberto và Claudia Gómez. Humberto lấy Claudia đã ly dị và có 3 con. Hai người có với nhau một đứa con 11 tuổi, là cậu bé giúp lễ. Vì hôn nhân không hợp pháp, nên hai người không được lãnh các bí tích. Nhưng họ xả thân trong các công tác bác ái trợ giúp ngưởi nghèo, thăm viếng người bệnh, các tù nhân và người nghiện ma túy. Thật là tuyệt diệu khi ở giữa gia đình có Thiên Chúa hiện diện!

2/. Chứng từ thứ hai là của chị Beatrice Munhos Hernandez, 52 tuổi, y tá, là bà mẹ có con, không chồng. Vì cảnh nhà nghèo, bạo lực và bị cha bỏ bê, nên Beatrice cảm thấy thiếu thốn tình yêu và đã có các liên hệ tính dục và mang thai nhiều lần. Chị đã bị cám dỗ phá thai, nhưng nhờ ơn Chúa đã thắng vượt được và can đảm nuôi dạy các con. Tuy cuộc sống bấp bênh và cô đơn, nhưng kinh nghiệm gặp Chúa trong Giáo Hội đã giúp chị loan báo tình yêu cho người trẻ, cho các bà mẹ sống một mình và cho các gia đình bị đổ bể. Chị xin Đức Thánh Cha cầu nguyện cho hàng ngàn phụ nữ đứng trước giải pháp giả dối của việc phá thai để họ có thể gặp Giáo Hội và được tiếp đón.

3/. Chứng từ thứ ba là của anh Manuel, 14 tuổi, tàn tật khi 5 tuổi vì bị teo cơ bắp, phải ngồi xe lăn. Tuy cuộc sống rất buồn vì không được chạy nhảy vui chơi như các trẻ em khác, nhưng Manuel vẫn hy vọng và yêu Chúa, can đảm sống và trao ban can đảm cho gia đình và người khác. Trước đó, trong gia đình luôn luôn xảy ra cãi vã xung khắc. Nhưng rồi tình hình gia đình thay đổi, mọi người đã cùng nhau đi lễ, đọc kinh. Hiện nay, Manuel gia nhập nhóm bạn trẻ trong giáo xứ và loan báo Tin Mừng cho tha nhân, viếng thăm người bệnh. Anh xin Đức Thánh Cha cầu nguyện cho các bạn trẻ Mexico đang đi theo con đường xấu của bạo lực, ma túy. Anh mời gọi các bạn trẻ gia nhập nhóm các bạn trẻ để sinh hoạt và ra khỏi sự cô đơn của mình.

4/. Chứng từ thứ tư là của một gia đình, với con cái và cha mẹ sống hạnh phúc trong 50 năm qua, vì hiểu biết các giá trị của cuộc sống Kitô và việc lãnh nhận các bí tích. Họ xin Đức Thánh Cha cầu nguyện cho các gia đình Mexico phải sống cảnh nghèo nàn, vì thiếu công ăn việc làm, đồng lương thấp và giá cả các nhu yếu phẩm quá cao.

***

HUẤN TỪ CỦA ĐỨC THÁNH CHA

Gia đình tổ ấm yêu thương là giấc mơ của Thiên Chúa

Anh chị em thân mến,

Tôi biết ơn được ở đây, trên mảnh đất Chiapaneca này. Quả rất tốt được hiện diện trên mảnh đất này, tại lãnh thổ này; quả rất tốt được ở chỗ này nơi, cùng với anh chị em ở đây, có mùi vị gia đình, mùi vị tổ ấm. Tôi cám ơn Thiên Chúa vì các gương mặt và sự hiện diện của anh chị em; tôi cám ơn Thiên Chúa vì sự hiện diện với nhịp đập trái tim của Người trong các gia đình anh chị em. Tôi cũng cám ơn anh chị em, các gia đình và bạn hữu, vì đã cho chúng tôi các chứng tá của anh chị em, vì đã mở cửa nhà và cửa đời sống của anh chị em cho chúng tôi; anh chị em đã cho phép chúng tôi được ngồi với anh chị em để chia sẻ cả cơm bánh vốn nuôi dưỡng anh chị em lẫn mồ hôi trán khi anh chị em đương đầu với các khó khăn hàng ngày. Chính nhờ cơm bánh tượng trưng cho niềm vui, niềm hy vọng và mồ hôi lao nhọc mà anh chị em đã đương đầu được với buồn sầu, vỡ mộng và thất bại. Tôi cám ơn anh chị em đã cho phép tôi được bước vào gia đình anh chị em, tổ ấm anh chị em, và ngồi vào bàn ăn của anh chị em.

Manuel này, cha cám ơn con vì chứng tá của con và nhất là vì gương sáng của con. Cha thích kiểu nói con sử dụng “đặt trái tim con vào đó” [echarle ganas], nói lên thái độ con có sau khi nói chuyện với cha mẹ con. Con bắt đầu đặt trái tim con vào cuộc sống của con, gia đình của con, bạn hữu của con; con đặt trái tim con vào tất cả chúng ta đang tụ họp nhau ở đây. Cha tin rằng đó là điều Chúa Thánh Thần luôn muốn thực hiện nơi chúng ta: đặt một trái tim mới vào trong chúng ta, cho chúng ta các lý lẽ để tiếp tục tiếp nhận rủi ro, mơ ước và xây dựng một cuộc sống có ý hướng tổ ấm, ý hướng gia đình.

Đó là điều Thiên Chúa Cha luôn mơ ước và tranh đấu lâu dài để đạt được. Buổi chiều kia trong Vườn Eden, khi mọi sự xem ra không còn cứu vãn, Thiên Chúa Cha đã đặt một trái tim mới vào cặp vợ chồng trẻ ấy và nói với họ rằng mọi sự vẫn còn cứu vãn được. Khi dân Israel cảm thấy không thể tiếp tục cuộc hành trình qua hoang địa nữa, Thiên Chúa Cha đã đặt trái tim của Người vào đó bằng cách ban cho họ manna từ trời. Khi thời viên mãn đã tới, Thiên Chúa Cha đã đặt trái tim của Người vào đó bằng cách ban cho nhân loại hồng phúc trường cửu là Con Một của Người.

Thiên Chúa luôn luôn trao ban can đảm

Cũng thế, tất cả chúng ta ở đây cũng có trải nghiệm ấy, trong những lúc khác nhau và những cách khác nhau; Thiên Chúa Cha đặt trái tim Người vào đó cho chúng ta. Chúng ta có thể tự hỏi: tại sao? Vì Người không thể làm khác. Người biết cách đặt những điều tốt nhất của Người vào trong chúng ta; tại sao? Vì tên Người là tình yêu, tên Người là hồng ân, tên Người là tự hiến, tên Người là thương xót. Điều này Người tỏ cho chúng ta một cách hoàn toàn mạnh mẽ và rõ ràng trong Chúa Giêsu, Con của Người, Đấng liều mọi sự cho đến cùng để một lần nữa làm cho Vương Quốc Thiên Chúa khả hữu. Một Vương Quốc mời gọi chúng ta chia sẻ một tâm thức mới, khởi động một sức mạnh năng động có khả năng mở cửa các tầng trời, có khả năng mở cửa các trái tim, các trí khôn, các bàn tay và có khả năng thách thức chúng ta với những khả thể mới mẻ. Đây là một Vương Quốc có tâm tư gia đình, mùi vị cuộc sống sẻ chia. Trong Chúa Giêsu và với Chúa Giêsu, Vương Quốc này luôn khả hữu. Người có khả năng thay đổi các viễn ảnh, thái độ và tâm tư của chúng ta, những điều thường nhạt nhẽo và tẻ ngắt, thành rượu hân hoan và mừng rỡ. Người có khả năng chữa lành trái tim chúng ta và mời gọi ta, hết lần này tới lần khác, cả hàng 70 lần 7, hãy bắt đầu lại. Ngài có khả năng khiến mọi sự ra mới.

Này Manuel, con xin cha cầu nguyện cho nhiều thiếu niên đang vỡ mộng và theo đường lầm lạc, những người đang xì hơi, mệt mỏi và hết hoài vọng. Và như con nói rất đúng, thái độ này thường phát sinh từ tâm tư cô độc, từ việc không có ai để chuyện trò. Và điều này nhắc cha nhớ đến chứng tá mà Beatrice vừa trình bầy với chúng ta. Này Beatrice, nếu cha không lầm, thì con đã nói rằng: “cuộc chiến đấu luôn khó khăn vì bất trắc và cô đơn”. Không chắc chắn, không đủ, và thường không có những điều chủ yếu tối thiểu, có thể dẫn ta tới tuyệt vọng, có thể làm ta lo âu sâu xa vì chúng ta không nhìn thấy đường tiến, nhất là khi ta có con cái phải săn sóc. Bất trắc không những chỉ là một đe dọa đối với dạ dầy chúng ta (tuy rất nghiêm trọng) nhưng cũng có thể đe dọa cả linh hồn chúng ta nữa, làm chúng ta nản lòng và lấy hết năng lực của chúng ta đến nỗi ta đành đi tìm các giải pháp biểu kiến mà cuối cùng không giải quyết được chi. Có một loại bất trắc có thể rất nguy hiểm, vì có thể lén lút lẻn vào: đó là sự bất trắc phát sinh từ cô đơn và cô lập. Mà cô lập luôn là người huấn đạo tồi.

Một cách vô thức, cả hai các con đã sử dụng cùng một biểu thức; cả hai đã tỏ cho chúng ta thấy: cơn cám dỗ lớn nhất mà ta rất thường phải đối đầu là tự tách mình ra, và không đặt trái tim ta vào các sự việc, thái độ cô lập này, giống như một con mọt ăn vải, kết cục sẽ gặm nhấm hết linh hồn ta.

Cách vượt thắng bất trắc và cô lập từng khiến ta dễ bị thương tổn trước nhiều giải pháp biểu kiến, có thể được tìm thấy ở nhiều bình diện khác nhau. Một là qua ngả lập pháp nhằm che chở và bảo đảm các nhu cầu tối thiểu của cuộc sống để mọi tổ ấm và mọi con người có thể phát triển nhờ giáo dục và việc làm xứng đáng. Đàng khác, có điều được chứng tá của Humberto và Claudia làm cho hiển nhiên khi họ giải thích việc bằng cách nào họ đã thông chuyển tình yêu Thiên Chúa cho người khác, một tình yêu chính họ trải nghiệm qua việc phục vụ và cho đi cách đại lượng. Các luật lệ và dấn thân cá nhân giúp bẻ gẫy vòng luẩn quẩn của sự bấp bênh. Anh chị đã tự linh hoạt mình, đã cầu nguyện, sống với Chúa Giêsu, và hội nhập vào cuộc sống của Giáo Hội. Anh chị đã dùng một kiểu diễn tả hay đẹp: Chúng con chia sẻ với người anh em yếu đuối, người bệnh, người nghèo, người bị tù. Xin cám ơn anh chị.

Các thực dân ý thức hệ tàn phá gia đình

Ngày nay, trên nhiều trận tuyến khác nhau, ta thấy gia đình đã yếu đi và bị tra vấn. Nó bị coi như một mô thức đã hết thời, không còn chỗ đứng trong các xã hội của ta nữa; các xã hội này, tự nhận là hiện đại, càng ngày càng ủng hộ một mô thức đặt căn bản trên cô lập.

Đừng kết thúc ngày sống mà không làm hòa và tha thứ cho nhau

Quả thực, sống trong gia đình là điều không luôn dễ dàng, và thường có thể đau đớn và căng thẳng nhưng, như tôi thường nói khi nhắc tới Giáo Hội, tôi thích một gia đình bị thương tích hàng ngày cố gắng đem tình yêu ra sống hơn là một xã hội bệnh hoạn vì chủ nghĩa cô lập và quen sợ yêu thương. Tôi thích một gia đình luôn cố gắng để bắt đầu lại hơn là một xã hội yêu mình thái quá và bị ám ảnh bởi xa hoa và dễ chịu. “Anh chị có con không? Không, chúng tôi không có con vì chúng tôi thích đi nghỉ hè, du hành và mua sắm… Sự sang trọng, tiện nghi và con cái: khi anh chị muốn có một đứa con thì thời điểm đã qua rồi. Điều này tạo ra hư hại biết bao!”. Tôi thích một gia đình có những khuôn mặt mệt mỏi vì đại lượng cho đi hơn là những khuôn mặt trang điểm không biết chút gì về âu yếm và cảm thương.

Tôi thích một người đàn ông và một người đàn bà, ông Aniceto và bà vợ, với gương mặt nhăn nheo vì các chiến đấu mọi ngày và sau hơn 50 năm họ tiếp tục yêu nhau: chúng ta có họ ở đây. Và người con của ông bà đã học được bài học: anh ta có 25 năm cuộc sống hôn nhân. Đó là các gia đình! Khi tôi hỏi hai ông bà cho biết ai là người đã kiên nhẫn hơn trong 50 năm chung sống, họ trả lời: “Cả hai, Thưa Đức Thánh Cha”. Bởi vì trong một gia đình để đi đến chỗ mà họ đã tới cần phải có sự kiên nhẫn, tình yêu thương, cần phải biết tha thứ cho nhau. Tốt hơn là thỉnh thoảng tranh luận và đôi khi có đĩa bay chén bay, tốt thôi: xin anh chị em đừng sợ. Lời khuyên duy nhất đó là đừng bao giờ kết thúc một ngày sống mà không làm hòa với nhau trước, bởi vì nếu anh chị em kết thúc ngày sống với chiến tranh, anh chị em sẽ thức dậy với chiến tranh lạnh và chiến tranh lạnh thì nguy hiểm lắm trong gia đình, vì nó gài mìn từ dưới các vết nhăn của sự thủy chung hôn nhân.

Những vết nhăn nói lên lịch sử cuộc đời

Liên quan tới các vết nhăn tôi nhớ chứng tá của một minh tinh màn bạc nổi tiếng Mỹ Châu Latin. Khi bà hầu như 60 tuổi và bắt đầu nhận ra các vết nhăn, người ta khuyên bà sửa sang sắc đẹp chút ít để tiếp tục làm việc. Bà đã trả lời rõ ràng: “Các vết nhăn này tôi đã phải trả bằng biết bao công việc và cố gắng, rất đau đớn và một đời sống tràn đầy. Tôi không có ý sửa sang chúng đâu! Chúng là các dấu vết lịch sử đời tôi”. Và bà tiếp tục là một minh tinh màn bạc lớn… Trong hôn nhân cũng thế. Cuộc sống hôn nhân phải được canh tân mỗi ngày. Và như tôi đã nói trước đây tôi thích các gia đình với các vết nhăn, với các vết thương, với các vết thẹo nhưng vẫn tiếp tục tiến bước, bởi vì các vết thương và các vết thẹo, các vết nhăn ấy là hoa trái của lòng chung thủy và của một tình yêu đã không luôn luôn dễ dàng. Tình yêu không dễ dàng! Không, nó không dễ dàng! Nhưng nó là điều xinh đẹp nhất mà một nguời nam và một người nữ có thể trao ban cho nhau. Tình yêu đích thật, cho suốt cả cuộc đời.

Anh chị em Mexico thân mến! Tôi được yêu cầu cầu nguyện cho anh chị em và tôi muốn làm việc này ngay bây giờ với anh chị em. Anh chị em có “một cái gì hơn nữa”! Anh chị em có một điều đặc biệt; anh chị em chạy trước với một lợi điểm. Anh chị em có Đức Mẹ, Đức Mẹ Guadalupe. Ngài muốn thăm lãnh thổ này và việc này đem lại cho chúng ta sự chắc chắn được ngài cầu bầu để giấc mơ của chúng ta, giấc mơ mà chúng ta gọi là gia đình, không bị mất đi vì bất trắc hay cô độc. Ngài luôn sẵn sàng bảo vệ các gia đình của chúng ta, tương lai của chúng ta; ngài luôn sẵn sàng đặt trái tim ngài vào đó bằng cách ban Con ngài cho chúng ta. Vì thế, tôi mời anh chị em nối tay nhau và cùng đọc: Kính Mừng Maria… (Đức Thánh Cha cùng đọc kinh Kính Mừng với cộng đoàn).

(Sau khi đọc kinh Kính Mừng, Đức Thánh Cha nói tiếp)

Chúng ta cũng đừng quên thánh Giuse thợ, luôn luôn tiến bước, luôn luôn lo lắng cho gia đình. Và giờ đây trong bầu khí lễ hội gia đình này tôi xin mời tất cả các cặp vợ chồng hiện điện canh tân các lời hứa hôn nhân trong thinh lặng. Và những người đã đính hôn thì hãy xin ơn có một gia đình chung thủy và tràn đầy tình yêu. Trong thinh lặng xin anh chị em hãy canh tân các lời hứa hôn nhân và các cặp đính hôn thì xin ơn có một gia đình chung thủy và tràn đầy tình yêu.

Xin cám ơn anh chị em!